چهار نظام

چهار نظام (Four-Jaw Chuck) ابزاری کلیدی در دستگاه‌های تراش و برخی دریل‌های صنعتی است که برای نگه‌داری قطعات با شکل‌های نامنظم (غیرگرد، مربعی، یا چندضلعی) یا قطعات گرد با دقت بالا طراحی شده است. برخلاف سه نظام که فک‌های آن به‌صورت همزمان حرکت می‌کنند، در چهار نظام هر فک به‌طور مستقل تنظیم می‌شود، که امکان گرفتن قطعات نامتقارن یا خارج از مرکز را فراهم می‌کند. این ابزار در سایزهای 80 تا 800 میلی‌متر عرضه شده و برای صنایع قالب‌سازی، خودروسازی، و تراشکاری حرفه‌ای مناسب است. ایده‌آل برای پروژه‌هایی که نیاز به انعطاف‌پذیری و دقت بالا در نگه‌داری قطعه دارند.

ویژگی‌ها

• انواع:
  • چهار نظام استاندارد (Independent Four-Jaw Chuck): هر فک به‌طور مستقل با آچار مخصوص تنظیم می‌شود، مناسب برای قطعات نامنظم یا خارج از مرکز.
  • چهار نظام ترکیبی (Combination Four-Jaw Chuck): قابلیت تنظیم مستقل یا همزمان فک‌ها، برای انعطاف‌پذیری بیشتر.
  • چهار نظام خودمحور (Self-Centering Four-Jaw Chuck): فک‌ها به‌صورت همزمان حرکت می‌کنند، مشابه سه نظام، اما با چهار فک برای گیرایی قوی‌تر.
• سایز:
  • 80، 100، 125، 160، 200، 250، 315، 400، 500، 630، 800 میلی‌متر.
  • رایج‌ترین سایزها برای تراشکاری: 160، 200، 250، 315 میلی‌متر.
• نوع فک:
  • فک‌های رو (Standard Jaws): برای گرفتن قطعات از داخل.
  • فک‌های وارو (Reverse Jaws): برای گرفتن قطعات از خارج.
  • فک‌های نرم (Soft Jaws): برای قطعات حساس که نیاز به محافظت از سطح دارند.
• جنس:
  • فولاد آلیاژی سخت‌کاری‌شده (برای دوام بالا).
  • چدن (برای سایزهای بزرگ‌تر و کارهای سنگین).
  • استنلس استیل (برای کاربردهای خاص مانند صنایع غذایی یا پزشکی).
• نوع دنباله:
  • فلنجی (Flange Mount): برای اتصال مستقیم به اسپیندل دستگاه تراش.
  • ته کونیک (Morse Taper, MT3/MT4/MT5): برای برخی دستگاه‌های تراش یا دریل‌های ستونی.
  • پیچی (Threaded Mount): برای دستگاه‌های خاص.
• استاندارد: DIN 6350، ISO، ANSI.
• برندهای پیشنهادی: SANOU، Universal، TOS، Vertex، Bison، ALATA.

کاربردها

• نگه‌داری قطعات نامنظم (مربعی، مستطیلی، یا نامتقارن) در تراشکاری.
• تراشکاری قطعات خارج از مرکز (مانند شفت‌های غیرهم‌مرکز).
• استفاده در دستگاه‌های تراش CNC، دستی، یا دریل‌های ستونی صنعتی.
• پروژه‌های قالب‌سازی، خودروسازی، هوافضا، و تعمیرات صنعتی.
• مناسب برای قطعات بزرگ یا سنگین (تا 800 میلی‌متر) در صنایع سنگین.

مزایا

• انعطاف‌پذیری بالا: تنظیم مستقل هر فک برای گرفتن قطعات با اشکال مختلف.
• دقت بالا: امکان تنظیم دقیق برای قطعات خارج از مرکز.
• گیرایی قوی: مناسب برای قطعات سنگین و بزرگ با چهار فک.
• دوام بالا: جنس فولاد آلیاژی یا چدن برای تحمل فشارهای زیاد.